سیستم عامل های تلفن همراه به چهار دسته تقسیم می شوند معروفترین آنها به ترتیب عبارتند از:

● Symbian

● Windows Mobile

● Palm

● Linux

گوشیهای همراه به دو دسته PDA و SmartPhone قسمت می شوند:

● گروه PDA دارای سه نوع سیستم عامل می شوند که شامل Palm و لینوکس و ویندوز است

● SmartPhone ها دارای یک سیستم عامل هستند.مانند سیستم عامل سیمبیان.

1) سیستم عامل Palm :
سیستم عامل Palm اولین سیستم عاملی است که برای دستیار دیجتالی شخصی ارایه شد این سیستم عامل از رابط گرافیکی ساده ای استفاده می کند. در نمونه های اولیه (سال 1998) از نگارش 16 بیتی استفاده شد که فقط مخصوص PDA های بدون پشتیبانی تلفن همراه بود ولی اکنون از نسخه 5 x آن استفاده می شودکه نگارش 32 بیتی دارد و از پردازنده های محصول اینتل که در PDA ها به ARM معروف است، استفاده می کند. این سیستم عامل به دلیل سادگی، سرعت بالایی دارد وکاربران به همین دلیل با آن مشکلات زیادی ندارند (از یک نمونه همسان با ویندوز سریع تر است). این سیستم عامل پر مصرف ترین سیستم عامل ایالات متحده است. این نرم افزار که در ابتدا برای راه بری دستگاه Palm Pilot ساخته شد ، از نسخه 3 به بعد دچار تحولات عمیق شد، مثلا پشتیبانی از صفحات رنگی پیدا کرد و یک سیستم شناخت دست خط به نام گرافیتی به آن اضافه شد. در حال حاضر اغلب Palm ها مجهز به یکی از دو نسخه سیستم عامل اند یا « Cobalt» یا « Garnet » ، که اولی نسخه 6 به حساب می آید و دیگری نسخه 5، البته از آگوست 2005 هیچ سخت افزاری با Cobalt بیرون نخواهد آمد.

2) سیستم عامل لینوکس:
این سیستم عامل درPDA ها استفاده می شود این سیستم به حافظه زیادی نیاز دارد (حداقل دو برابر ویندوز) علی رغم قدرتمند بودن این سیستم عامل، احتمال نمی رود که هیچ وقت بتواند جای ویندوز یا Palm را بگیرد دلیلش هم ساده است: این سیستم عامل سورس باز و رایگان است و پشتیبانی نرم افزاری خوبی ارائه نمی دهد. از مهم ترین دستگاه هایی که دارای لینوکس بوده و هستند: شارپ زائوروس، سامسونگ و چند مدل غیر مطرح دیگر را می شود نام برد.

3) سیستم عامل ویندوز CE:
این سیستم عامل معروف ترین نوع در PDA ها است و از سال 1996 بنیان گذاشته شده است. این نرم افزار در ابتدا برای کوچک کردن ویندوز اصلی طراحی شد تا بروی دستگاه هایی که حتی حافظه RAM زیر یک مگابایت باشند قابل اجرا شود. از آن موقع مرتب چیز هایی به آن افزوده شده، طوری که اکنون Windows CEW5، قابلیت رقابت با ویندوز 95 را دارد. نام گذاری این سیستم عامل هم در نوع خود جالب است، مایکروسافت رسما اعلام کرده که این دو حرف (CE) به صورت تصادفی انتخاب شده اند. این سیستم عامل بخش اعظم بازار را در اختیار دارد در حقیقت مایکروسافت دو تا کار خوب کرد، اول اینکه این سیستم عامل را به صورتی سورس کد هایی ساده و با قابلیت گسترش امکانات نرم افزاری نوشت و دوم اینکه نسخه ای از سورس کد های این سیستم عامل را در اختیار عموم (یعنی طراحان نرم افزار) گذاشت. این کار باعث شد که بسیاری از برنامه نویسان شانس آینده خود را با آن امتحان کنند. سیستم عامل SmartPhone های ضعیف تر از سیستم عامل PDA ها است (بدین معنی که از واسط کار بری ساده تری استفاده می کند) بطبع نیاز مند حافظه کمتر وپردازشگر ضعفیت تر است. اما مهمترین فرق اصلی آن با PDA ها پشتیبانی نکردن از قابلیت لمسی هست دلیلی که میکروسافت برای آن آورده، این است که بتوانید یک دستی هم با آن کار کنید.

4) سیستم عامل سیمبیان:
معروفترین سیستم عامل (از نظر داشتن بازار فروش) محسوب می شود. هنگامی که شرکت مایکرو سافت از قابلیت های سیستم عاملش در پشتیبانی از گوشی های تلفن همراه پرده برداشت غول های تولید کننده تلفن همراه (14 شرکت اصلی وچند شرکت فرعی) برای عقب نماندن در این رقابت و جلوگیری از در انحصار گرفتن نرم افزارهای تلفن همراه توسط ماکروسافت های دور هم جمع شده و یک سیستم عامل مشترک به وجود آوردند این سیستم عامل از اول برای تلفن همراه به وجود آمد و ساختار آن بسیار شبیه ویندوز می باشد. در زیر نام برخی از این شرکت ها را مشاهده می کنید.

(Sony، Nokia، LG، Erricson، Samsung، Siemens، Motorola، BenQ، Mitsubishi، Sanyo، Sharp، Arima، Fujitsu، Lenovo، Panasonic، Sendo)

این سیستم عامل در حقیقت نسخه تحول یافته سیستم عامل «پسایلون » مدل اپوک هست. که، بروی محیط برنامه نویسی C طراحی شد، که البته خودش نسخه ای از یک افزار توسط چند سیستم عامل دهه هشتاد بود. مزایای عمده این سیستم عامل، مصرف کم باطری به دلیل داشتن یک اسکریپت به نام Active Object که عملا CPU را خاموش می¬کند وقتی که برنامه ای فراخوانی نداشته باشد، مصرف اندک حافظه که اسکریپت هایی مرتب حافظه را، حتی حافظه دائمی آن را جاروب می کنند. ساختار این سیستم عامل به قدری ساده است که در لایه اول برنامه، حتی فایل سیستم (مدیریت و اجرای فایل های جانبی) هم پشتیبانی نمی شود فقط یک مدیریت زمان کنار برنامه اصلی است. سیمبیان شبیه دیگر سیستم عامل های مدرن و امروزی که برای رایانه ها وجود دارند، به وجود آمده است. بنابراین دارای امکانات خوبی مثل MultiThreading و همچنین مدیریت حافظه است. در طراحی اولیه مبنای کار را بر روی این موضوع بنا نهاده اند که این سیستم عامل باید روی امکانات سخت افزاری بسیار کم (بطور مثال: 4 مگابایت حافظه) کارایی فوق العاده ای داشته باشد. به همین دلیل این سیستم عامل می تواند روی تلفن همراه های امروزی فوق العاده سریع کار کرده و حداقل مشکل را داشته باشد. این سیستم عامل بر اساس وقایع و evenها بنا نهاده شده است (شبیه دیگر سیستم عامل های امروزی مثل ویندوز) و پردازنده طوری مورد استفاده قرار می گیرد که کمترین میزان بار روی تلفن همراه قرار گیرد.